قطعات دانگ فنگ در اراک

نمایندگی لوازم یدکی و قطعات دانگ فنگ در اراک

لوازم یدکی دانگ فنگ | قطعات دانگ فنگ

 

دانگ‌فنگ موتور ، (به چینی سنتی: 東風汽車公司) شرکت خودروسازی چینی است، که به‌عنوان بزرگترین خودروساز در جمهوری خلق چین شناخته می‌شود.

شرکت دانگ‌فنگ موتور در سال ۱۹۶۸ میلادی در استان هوبِی تأسیس شد و در حال حاضر در زمینه تولید و مونتاژ انواع خودرو، اتوبوس، کامیون و وسایل نقلیه تجاری، همچنین تولید قطعات خودرو فعالیت می‌کند.

دانگ‌فنگ موتور که در سال ۲۰۱۲ بیش از ۲٫۷۶ میلیون دستگاه خودرو تولید کرده‌است، هم‌اکنون به‌همراه شرکت‌های چانگان موتورز، گروه فاو و سایک موتور، به‌عنوان ۴خودروساز بزرگ چین شناخته می‌شوند.

سهام شرکت دانگ‌فنگ در بازارهای بورس اوراق بهادار شانگهای و بورس هنگ کنگ مبادله می‌شود. این شرکت در سال ۲۰۰۵، نخستین واگذاری عمومی سهام خود را ترتیب داد، که با این حال کماکان ۷۰٪ درصد از سهام آن در اختیار دولت مرکزی چین باقی‌ماند. دانگفنگ به معنای باد شرقی است.

نام قسمت کامیون سازی دانگ‌فنگ DFCV نام دارد که ۴۵٪ سهام آن در اختیار شرکت ولوو تراکس می‌باشد.

دانگ‌فنگ به کمک ولوو تراکس و رنو تراکس (یکی از زیر مجموعه‌های بزرگ گروه ولوو)توانسته به عنوان اولین چینی پر رنگ به بازارهای اروپایی قدم بگذارد.

دانگ‌فنگ در ایران
دانگ‌فنگ پس از شروع تحریم‌های بین‌المللی ایران و قطع رابطه شرکت‌های بزرگ خودروسازی به عنوان شریک تجاری سایپا دیزل در فروش کامیون‌ها وارد ایران شد. کامیون‌های T300 و T375 اولین کامیون‌های دانگ‌فنگ در ایران بودند که بعدها با نام‌های البرز و کاوه در ایران مونتاژ شدند.

در فروردین ماه سال ۹۵ دانگ‌فنگ h30 به عنوان محصول جدید ایران خودرو معرفی شد؛ و پس از آن طی شرایط فروش‌هایی به ایرانیان فروخته شد.

 

از جلمه محصولات دانگ فنگ : دانگ فنگ DongFeng D375 دانگ فنگ DongFeng KX480 دانگ فنگ DongFeng R270 دانگ فنگ DongFeng T375 دانگ فنگ DongFeng T480 دانگ فنگ البرز DongFeng دانگ فنگ کاوه DongFeng دانگ فنگ کاویان Dongfeng K375D دانگ فنگ کاویان Dongfeng K375T

لوازم یدکی دانگ فنگ

قطعات دانگ فنگ

لوازم جانبی دانگ فنگ

نمایندگی دانگ فنگ

خدمات پس از فروش دانگ فنگ

بورس قطعات دانگ فنگ

پخش عمده قطعات دانگ فنگ

قطعات دانگ فنگ در تهران

 

قطعات یدکی دانگ فنگ

قطعات موتوری ولوو : موتور کامل دانگ فنگ – بلوک سیلندر دانگ فنگ – سوپاپ و متعلقات دانگ فنگ – پیستون دانگ فنگ ، رینگ و شاتون دانگ فنگ – میل سوپاپ و کاسه نمد دانگ فنگ – دنده قاب و تسمه تایم دانگ فنگ – میل لنگ و کاسه نمد دانگ فنگ – سر سلیندر دانگ فنگ – یاتاقان دانگ فنگ – پولی هرزگرد دانگ فنگ – پمپ روغن دانگ فنگ – درب سوپاپ دانگ فنگ – اوبل پمپ و کارتل دانگ فنگ – کیت تایم دانگ فنگ – واشرها دانگ فنگ – کامپیوتر خودرو ECU دانگ فنگ – قطعات کاربراتور دانگ فنگ – دریچه گاز دانگ فنگ – روغن موتور دانگ فنگ – بلبرینگ دانگ فنگ – دسته موتور دانگ فنگ – اسبک و متعلقات دانگ فنگ

قطعات گیریبکس دانگ فنگ و جعبه دنده دانگ فنگ شامل :

چهارشاخ گاردان دانگ فنگ – گیربکس دانگ فنگ – کیت کلاچ دانگ فنگ – دیسک دانگ فنگ و بلبرینک کلاچ دانگ فنگ – صفحه کلاچ دانگ فنگ و متعلقات – فلاویل دانگ فنگ – واشرهای گیربکس دانگ فنگ – بلبرینگ های گیربکس دانگ فنگ – پوسته گیربکس دانگ فنگ  – صافی و کارتل گیربکس دانگ فنگ – لوازم کلاچ دانگ فنگ – شفت و دنده های گیربکس دانگ فنگ – لیور دنده دانگ فنگ – پلوس دانگ فنگ – دیفراسنیل دانگ فنگ – دسته موتور دانگ فنگ – بلبرینگ دیسک و صفحه دانگ فنگ

لوازم تعلیق دانگ فنگ :

کمک فنر دانگ فنگ – فنر لول دانگ فنگ – فنر تخت دانگ فنگ – طبق دانگ فنگ – میل موج گیر دانگ فنگ – سیبک طبق دانگ فنگ – گردگیر کمک دانگ فنگ – توپی سر کمک دانگ فنگ – سگ دست و محور دانگ فنگ – جعبه فرمان دانگ فنگ – بوش طبق دانگ فنگ – پمپ هیدرولیک دانگ فنگ و متعلقات – کیسه باد دانگ فنگ – سنسور و متعلقات تعلیق دانگ فنگ – محور و کاسه نمد چرخ دانگ فنگ – غربیلک فرمان دانگ فنگ – چهارشاخ فرمان دانگ فنگ – سیبک فرمان دانگ فنگ – قرقری فرمان دانگ فنگ – بلبرینگ چرخ دانگ فنگ – کله قندی دانگ فنگ – جلوبندی کامل دانگ فنگ – اکسل عقب دانگ فنگ

قطعات کولر ولوو و بخاری دانگ فنگ شامل :

گاز کولری دانگ فنگ – اپراتور کولر دانگ فنگ و بخاری دانگ فنگ  و هسته دانگ فنگ – رله و فن کولر دانگ فنگ – رادیاتور دانگ فنگ بخاری دانگ فنگ – مقاومت و مدول بخاری دانگ فنگ – کپسول کولر دانگ فنگ – تسمه سفت کن دانگ فنگ – ترموستات کولر دانگ فنگ – کلید AC دانگ فنگ – شیر انبساط دانگ فنگ – شمع کولر دانگ فنگ – کلاچ دانگ فنگ و بوبین کولر دانگ فنگ – پنل کولر و بخاری دانگ فنگ – پولی کولر دانگ فنگ – رادیاتور کولر دانگ فنگ – شیلنگ و لوله و کولر و بخاری دانگ فنگ – کولر کامل دانگ فنگ – کمپرسور کولر دانگ فنگ – سلکتور بخاری دانگ فنگ

لوازم سوخت رسانی شامل :

دریچه گاز کامل دانگ فنگ – پمپ بنزین دانگ فنگ – ریل سوخت دانگ فنگ و متعلقات – کاربراتور دانگ فنگ – شیلنگ های بنزین دانگ فنگ – سنسور سوخت پاش دانگ فنگ – سیم کشی سوخت دانگ فنگ – انژکتور دانگ فنگ و سوزن انژکتور دانگ فنگ – وایر شمع دانگ فنگ – سیم کشی احتراق دانگ فنگ – دلکو دانگ فنگ – سوئیچ دانگ فنگ ، رله و سنسورهای احتراق دانگ فنگ – مغزی سوییچ دانگ فنگ – کوئل دانگ فنگ – کنسیتر بنزین دانگ فنگ – آب گیر سوخت دانگ فنگ

قطعات اگزوز دانگ فنگ و توربو دانگ فنگ و شارژ دانگ فنگ شامل :

کیت اگزوز دانگ فنگ – منیفولد اگزوز دانگ فنگ – کاتالیزور اگزوز دانگ فنگ – منبع اگزوز دانگ فنگ – لوله اگزوز دانگ فنگ – واشرهای اگزوز دانگ فنگ – سنسور اکسیژن دانگ فنگ – هواکش دانگ فنگ – سنسور مپ و مف دانگ فنگ – سری اگزوز دانگ فنگ – حصیری اگزوز دانگ فنگ و متعلقات – توربو شارژ دانگ فنگ – توربین توربو شارژ دانگ فنگ – پره پمپ دانگ فنگ و توربین دانگ فنگ – دریچه دانگ فنگ و شیر کنار گذر دانگ فنگ – یاتاقان توربو دانگ فنگ – اینتر کولر دانگ فنگ – شیلنگ اینتر کولر دانگ فنگ

لوازم ترمز دانگ فنگ شامل :

لنت جلو دانگ فنگ – لنت عقب دانگ فنگ – دیسک چرخ دانگ فنگ – سیلندر ترمز دانگ فنگ – پمپ ترمز دانگ فنگ – بوسترترمز دانگ فنگ – سیستمABS دانگ فنگ – شلنگ و لوله ترمز دانگ فنگ – سنسور ترمز دانگ فنگ – محافظ دیسک چرخ دانگ فنگ – متعلقات ترمز دانگ فنگ – پدال ترمز و کلاچ دانگ فنگ – مخزن روغن موتور دانگ فنگ – فشارشکن دانگ فنگ

خنک کننده موتور دانگ فنگ شامل :

رادیاتور آب دانگ فنگ – درب رادیاتور دانگ فنگ – فن کامل دانگ فنگ – واتر پمپ دانگ فنگ – مخرن آب رادیاتور دانگ فنگ – شیلنگ رادیاتور دانگ فنگ – ترموستات دانگ فنگ و متعلقات – فشنگی آب دانگ فنگ – خنک کننده روغن دانگ فنگ – موتور فن دانگ فنگ – اینتر کولر دانگ فنگ

قطعات بدنه دانگ فنگ

درب دانگ فنگ و متعلقات شامل :

درب کاپوت دانگ فنگ – جک و لولای کاپوت دانگ فنگ – قفل کاپوت دانگ فنگ – نمد کاپوت دانگ فنگ – معتقات کاپوت دانگ فنگ – درب خودرو دانگ فنگ – دستگیره درب دانگ فنگ – قفل درب دانگ فنگ – زه اطراف درب دانگ فنگ – لولای درب دانگ فنگ – نوار دور درب دانگ فنگ – رکاب درب دانگ فنگ – درب صندوق عقب دانگ فنگ – درب باک دانگ فنگ – سوئیچ دانگ فنگ

شیشه دانگ فنگ و آینه دانگ فنگ شامل :

آینه بغل دانگ فنگ – راهنمای روی آینه دانگ فنگ – شیشه جلو دانگ فنگ – شیشه عقب دانگ فنگ – شیشه بغل دانگ فنگ – شیشه لچکی دانگ فنگ – شیشه سانروف دانگ فنگ – شیشه آینه دانگ فنگ – قاب آینه دانگ فنگ – آینه وسط دانگ فنگ – نوار دور شیشه دانگ فنگ

چراغ دانگ فنگ شامل :

چراغ خطر عقب دانگ فنگ – مه شکن دانگ فنگ – چراغ جلو دانگ فنگ – کلید چراغ دانگ فنگ – شبرنگ دانگ فنگ – چراغ عقب دانگ فنگ – چراغ راهنما دانگ فنگ – چراغ خطر سوم دانگ فنگ – پروژکتور دانگ فنگ – چراغ LED دانگ فنگ

سپر دانگ فنگ و متعلقات شامل :

سپر جلو دانگ فنگ – سپر عقب دانگ فنگ – فلاپ و زه سپر دانگ فنگ – پفکی سپر دانگ فنگ – براکت سپر دانگ فنگ – کشویی سپر دانگ فنگ – جلو پنجره دانگ فنگ – پوسته سپر دانگ فنگ – فوم سپر دانگ فنگ –

بدنه اصلی دانگ فنگ شامل :

شاسی و متعلقات دانگ فنگ – ستون دانگ فنگ – کلاف کامل دانگ فنگ – سقف دانگ فنگ – سینی زیر موتور دانگ فنگ – آرم فابریک دانگ فنگ – ساندروف دانگ فنگ و متعلقات – قاب پلاک دانگ فنگ – بکسل بند دانگ فنگ –

گلگیر دانگ فنگ و متعلقات شامل :

گلگیر جلو دانگ فنگ – گلگیر عقب دانگ فنگ – شلگیر دانگ فنگ – گل پخش کن دانگ فنگ – متعلقات گلگیر دانگ فنگ –

رینگ لاستیک دانگ فنگ و متعلقات شامل :

رینگ چرخ دانگ فنگ – قالپاق دانگ فنگ – لاستیک دانگ فنگ – پیچ چرخ دانگ فنگ و متعلقات – زاپاس دانگ فنگ و متعلقات

برف پاک کن دانگ فنگ شامل :

تیغه برف پاک کن دانگ فنگ – پایه برف پاک کن دانگ فنگ – قیچی برف پاک کن دانگ فنگ – لاستیک تیغه برف پاک کن دانگ فنگ – کلید برف پاک کن دانگ فنگ

قطعات برقی دانگ فنگ

قطعات برقی داخل اتاق دانگ فنگ شامل :

کروز کنترل دانگ فنگ – کلید بوق دانگ فنگ – موتور و کلید شیشه بالابر دانگ فنگ – مکانیزم قفل درب دانگ فنگ – کیلومتر کامل دانگ فنگ – لوازم ایربگ دانگ فنگ – بوق فابریکی دانگ فنگ – دسته راهنما دانگ فنگ – سنسور و رله های راهنما دانگ فنگ – کلید گرم کن صندلی دانگ فنگ – کلید و رله آینه بغل دانگ فنگ – کلید و پمپ سانروف دانگ فنگ – پمپ درب دانگ فنگ – پمپ شیشه شور دانگ فنگ – فندک و متعلقات دانگ فنگ – کلید فلاشر دانگ فنگ – مخزن شیشه شور دانگ فنگ

قطعات برقی داخل موتور دانگ فنگ شامل :

دینام دانگ فنگ – آفتامات دینام دانگ فنگ – استارت دانگ فنگ – دیود دینام دانگ فنگ – ذغال دانگ فنگ –. رله و سیم کشی دانگ فنگ – سنسور دانگ فنگ – زیر باتری دانگ فنگ و قفل باتری دانگ فنگ – تسمه دینام دانگ فنگ – پولی هرزگرد دینام دانگ فنگ – موتور برف پاک کن دانگ فنگ –

قطعات برقی مصرفی دانگ فنگ شامل :

باتری دانگ فنگ – شمع دانگ فنگ –فیوز دانگ فنگ – لامپ اسپورتی دانگ فنگ – لامپ فابریکی دانگ فنگ – باطری دانگ فنگ

قطعات داخلی اتاق دانگ فنگ

داشبود دانگ فنگ شامل :

قاب ضبط دانگ فنگ – روکش داشبورد دانگ فنگ – داشبورد کامل دانگ فنگ – درب داشبورد دانگ فنگ

صندلی دانگ فنگ شامل :

کمربند ایمنی دانگ فنگ – قفل کمربند دانگ فنگ – بخواب صندلی دانگ فنگ

موکت دانگ فنگ شامل :

موکت کف اتاق دانگ فنگ – موکت صندوق عقب دانگ فنگ

سایر قطعات داخلی دانگ فنگ شامل :

غربیلک فرمان دانگ فنگ – آفتابگیر دانگ فنگ – طاقچه دانگ فنگ – کنسول دانگ فنگ – جا سیگاری دانگ فنگ

لوازم مصرفی دانگ فنگ

مکمل و سیالات دانگ فنگ شامل :

مکمل بنزین دانگ فنگ – اکتان بنزین دانگ فنگ – موتورشوی دانگ فنگ – انژکتور شوی دانگ فنگ – ضدیخ دانگ فنگ – شیشه شوی دانگ فنگ – آب رادیاتور دانگ فنگ – گریس دانگ فنگ – چسب دانگ فنگ – آب مقطر دانگ فنگ

فیلتر ولوو شامل :

فیلتر روغن دانگ فنگ – فیلتر هوا دانگ فنگ – فیلتر کابین دانگ فنگ – فیلتر بنزین دانگ فنگ – فیلتر گیربکس دانگ فنگ – فیلتر درایر کولر دانگ فنگ

روغن دانگ فنگ شامل :

روغن موتور دانگ فنگ – واسکازین دانگ فنگ – روغن هیدرولیک دانگ فنگ – روغن ترمز دانگ فنگ

لوازم عمومی دانگ فنگ

 

اکسسوری دانگ فنگ

ابزارآلات دانگ فنگ شامل :

کابل باتری دانگ فنگ – ابزارهای تشخیص و تست دانگ فنگ – آچار چرخ دانگ فنگ – اچار شمع دانگ فنگ – آچار کاسه نمد دانگ فنگ – کارواش دانگ فنگ – جک خودرو دانگ فنگ –

اکسسوری جانبی دانگ فنگ شامل :

سر دنده اسپرت دانگ فنگ – خوشبو کننده دانگ فنگ – جاموبایلی دانگ فنگ – روکش صندلی دانگ فنگ – کفپوش دانگ فنگ – واکس و پولیش دانگ فنگ – بالشتک صندلی دانگ فنگ

انواع قفل دانگ فنگ شامل :

قفل پدال دانگ فنگ – قفل فرمان دانگ فنگ – قفل کاپوت دانگ فنگ – قفل باتری دانگ فنگ – قفل کامپیوتر دانگ فنگ – قفل زاپاس دانگ فنگ –

لوازم اسپرت دانگ فنگ شامل :

چراغ اسپرت دانگ فنگ – رینگ چرخ اسپرتی دانگ فنگ – خطر عقب اسپرت دانگ فنگ

 

لوازم یدکی دانگ فنگ را از دیزل شاپ بخواهید

قطعات دانگ فنگ را از دیزل شاپ بخواهید

 

معرفی اراک

اَراک ( تلفظ ^{راهنما·اطلاعات}) یکی از کلان‌شهرهای ایران، از بزرگ‌ترین شهرهای مرکز ایران و مرکز استان مرکزی و شهرستان اراک است. جمعیت اراک در سال ۱۳۹۵ خورشیدی برابر با ۵۲۰٬۹۴۴ نفر بوده که از این نظر قطب جمعیتی استان مرکزی و هجدهمین شهر پرجمعیت ایران به‌حساب می‌آید.

از سده دوم اسلامی ناحیه میان همدان، ری و اصفهان عراق نامیده شد که سپس برای تمایز با عراق عرب آن را عراق عجم نامیدند. عَراق معرب اراک است. اراک نسبت به بسیاری از شهرهای ایران، شهر جوانی محسوب می‌شود. این شهر در دوران قاجار بنیان گذاشته شده و کمی بیش از دو قرن قدمت دارد. نام شهر که ابتدا قلعه‌ای نظامی در کنار روستای کرهرود بود قلعه سلطان‌آباد، بعد سلطان‌آباد عراق و در سال ۱۳۱۶ خورشیدی به اراک تغییر نام داد. بانی شهر اراک یوسف‌خان گرجی معروف به سپهدار بود که شهر را در طول چند سال و با هزینه ۲۰۰٬۰۰۰ تومان ساخت. در شهر جدید تمامی تأسیسات شهری از قبیل قنات، حمام، آب‌انبار، مسجد، مدرسه، سقاخانه، بازار و ارگ حکومتی ساخته شد. با رونق‌گیری اقتصاد شهر و عبور راه‌آهن سراسری از شهر، مهاجرت به شهر افزایش یافت.

شهر اراک دارای زمستان‌های سرد و مرطوب و تابستان‌های گرم و خشک است و کوه‌های اطراف شهر، تالاب میقان و دشت فراهان، بر آب و هوای آن تأثیر می‌گذارند. شهر در میان پایکوه‌های داخلی رشته‌کوه زاگرس قرار دارد و از جمله شهرهای امن از نظر لرزه‌خیزی است که احتمال وقوع زلزله بالای ۵ ریشتر در آن بسیار ضعیف است. مردم شهر اراک عمدتاً مسلمان و پیرو مذهب شیعه هستند، اما اقلیتی از مسیحی و بهائی نیز وجود دارند. زبان مردم، فارسی با لهجه اراکی است.

اراک از شهرهای صنعتی ایران است که از لحاظ گوناگونی محصولات صنعتی، نخستین، از لحاظ وجود صنایع مادر، دومین و به‌طور کلی یکی از چهار قطب صنعتی کشور محسوب می‌شود. این شهر به واسطه وجود صنایع مادر، تولید ۸۰٪ تجهیزات انرژی کشور، وجود بزرگ‌ترین کارخانه تولیدکننده آلومینیوم کشور، بزرگ‌ترین ماشین‌سازی کشور، بزرگ‌ترین واگن‌سازی و لوکوموتیوسازی خاورمیانه، بزرگ‌ترین کمباین‌سازی خاورمیانه، بزرگ‌ترین تولیدکننده ماشین‌آلات سنگین در خاورمیانه، بزرگ‌ترین تولیدکننده جرثقیل در خاورمیانه، مدرن‌ترین پالایشگاه نفت کشور و بزرگ‌ترین شرکت املاح معدنی کشور، به‌عنوان «پایتخت صنعتی ایران» شناخته شده‌است و به همین دلیل یکی از آلوده‌ترین شهرهای ایران است. طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک از جمله طرح‌های ملی است که برای کاهش آلودگی شهر به تصویب رسید، اما اجرای ضعیف آن پس از چند سال باعث شد تا مردم اراک، در سال ۱۳۹۲ خورشیدی به مدت ۱۸ هفته تجمعات اعتراضی نسبت به وضع موجود برپا کنند. ترافیک و گرانی مسکن از جمله مشکلات دیگر این شهر است.

از لحاظ گردشگری، قدمت بیشتر بناهای تاریخی اراک به دوره قاجار (فتحعلی شاه) بازمی‌گردد. از مهم‌ترین صنایع دستی شهر، قالی اراک است که در گذشته اهمیت و اعتبار فراوانی داشته‌است و رقیب قالی کرمان بود.

نام‌گذاری

مقالهٔ اصلی: نام‌های اراک

قسمتی از روزنامه وقایع اتفاقیه که سندی برای نام قدیم شهر اراک است.

از سده دوم اسلامی ناحیه میان همدان، ری و اصفهان، عراق نامیده می‌شد که بعدها برای تمایز با عراق عرب آن را عراق عجم نامیدند. عَراق، معرب اراک است. تاریخ بنیان اراک به دو قرن پیش و به دوران قاجار بازمی‌گردد. در آن زمان شهر به نام قلعه سلطان‌آباد خوانده می‌شد. علت نام‌گذاری این بود که شهر به دستور فتحعلی‌شاه قاجار ساخته شد. نام شهر بعدها به سلطان‌آباد، سپس به سلطان‌آباد عراق و در سال ۱۳۱۶ خورشیدی به اراک مبدل گشت.^[۱۶] سعید نفیسی نظر می‌دهد که چون می‌خواستند نام قدیم را زنده کنند، نام شهر عراق را به اراک تبدیل نمودند. هرتسفلد محقق آلمانی شکل فارسی اراک را به معنی سرزمین هموار می‌داند.^[۱۷]

برای واژه «اراک» معانی گوناگونی ذکر گردیده‌است که شماری از آن‌ها عبارت‌اند از: پایتخت، باغستان، نخلستان و شهرستان. برخی افراد واژه «اراک» را برگرفته از ایراک که معرب آن کلمه عراق است، دانسته‌اند، زیرا در دوره‌های باستان به مرکز فلات ایران، ایرانستان و ایرانک گفته می‌شد و در دوره اسلامی و به ویژه از قرن یازدهم میلادی جغرافی‌نویسان مسلمان، منطقه یا سرزمین اراک را به صورت عربی شده آن، یعنی عراق تبدیل کردند. ولایت اراک منطقه وسیعی را شامل می‌شد. در دوره رضاشاه نام قدیمی را برگرداندند، امّا این نام تنها به بخش سلطان آباد اطلاق شد. حدود ۷۰۰ سال ادبیات فارسی تحت تأثیر تلفظ عربی بود که در آن حروف پ، ژ، گ، ک، چ و… حذف و دگرگون می‌شد.^[۱۸]

تاریخچه

مقالهٔ اصلی: تاریخ اراک

پیش از ساخت شهر

پیش از ساخت شهر در جای کنونی و در پیرامون آن چند ده وجود داشت، در جنوب شهر ده قلعه و قلعه‌نو و در غرب شهر ده حصار بود که برای ساخت شهر ویران شدند. در جای کنونی شهر دهی بنام دستگرده بوده‌است که از آثار آن قناتی باقی‌مانده که به «قنات ده» شناخته شده‌است.^[۱۹]

علت شکل‌گیری شهر

حدود جبال در خلافت عباسی، منطقه‌ای که اکنون اراک در آن جای دارد

شهر اراک را تا پیش از سال ۱۳۱۷ خورشیدی، عَراق و پیش از آن سلطان‌آباد می‌گفتند. بانی شهر یوسف‌خان گرجی (معروف به سپهدار عراق) بود. بر پایه روایت‌ها، پیش از ساخت شهر، در محل آن هشت یا ده قلعه به نام‌های خان باباخان، حصار، ده‌کهنه، مرادآباد، آقا سمیع، سلیم، نو و قادر وجود داشت و مردمان قلعه‌ها همیشه در حال درگیری با یکدیگر بودند، یوسف‌خان از درگیری‌های قلعه‌ها شرح حالی به فتحعلی‌شاه قاجار نوشت. وی دستور ویران کردن قلعه‌ها و ساخت شهری جدید را از شاه دریافت کرد.^[۲۰]

در آن زمان در این ناحیه دو طایفه نیرومند ساکن بودند، خان‌های فراهان که در بخش فراهان کنونی ساکن بودند و خان‌های کَزّاز که در بخش زالیان کنونی ساکن بودند. هر دو طایفه پس از آگاه شدن از تصمیم احداث شهر تازه (قلعه نظامی)، کوشش نمودند حکومت مرکزی را قانع کنند که شهر را در منطقه مسکونی آن‌ها بنا نهد که هرکدام به دلایلی کامیاب نشدند. سرانجام یوسف‌خان گرجی تصمیم می‌گیرد که شهر را در محل کنونی که واپسین نقطه قلمرو فراهان و نخستین نقطه قلمرو کزاز بود بنا نهد تا از بروز اختلاف و درگیری جلوگیری شود.^[۲۱]

یوسف‌خان که شهرهای گرجستان و قفقاز را دیده بود، کوشش کرد شهری مرتب و منظم بنا کند که همگی کوچه‌ها در فواصل معین یکدیگر را قطع کنند و پهنای همه آن‌ها ۶ ذرع محاسبه شده بود. همچنین بازار شهر در میانه آن گماشته شد که برای عموم مردم دردسترس قرار گیرد.^[۲۲]

شکل ساخت شهر

تصویر قدیمی از ارگ حکومتی و برج شیشه

نقشه قلعه سلطان‌آباد (بازسازی از نقشه تهیه شده توسط پروسکوریاکف و اوکرانوویچ در سال ۱۸۵۱ میلادی)

یک نگاره قدیمی از ارگ سلطان‌آباد

بنای شهر اندیشیده شده مشتمل بر بنای ارگ حکومتی شامل همه اداره‌های آن روز، مدرسه‌ها، شمار فراوانی مسجد، حمام، کوچه، خانه‌های مسکونی، بازار، برج و بارو و همه تأسیسات شهری بود.^[۲۳]

برای ساخت شهر ابتدا یک رشته قنات در خارج از محل شهر و از جنوب به شمال حفر شد که مظهر آن در جلوی دروازه جنوب شهر (دروازه قبله) قرار داشت و از آنجا سه قسمت می‌شد، یک قسمت برای ساکنین شرق شهر، یک قسمت برای ساکنین غرب و قسمت سوم به ارگ دولتی اختصاص می‌یافت. دیوارهای شهر برای دفاع به شکل برج و بارو و در یک مستطیل به طول ۸۰۰ متر و به عرض ۶۰۰ متر ساخته شد و دور آن به عرض ۸ متر خندقی حفر شد. در چهار سوی دیوارهای شهر، دروازه‌هایی نصب شد. شکل مستطیل شهر به گونه‌ای طراحی شده بود که جهت شهر به سمت قبله باشد. دلیل این امر استفاده خانه‌ها از نور خورشید در زمستان و خنک بودن منازل در تابستان بود. عرض شهر به ۶ قسمت و طول آن به ۸ قسمت مساوی (به شکل شطرنجی) تقسیم شد و از میان هر قسمت کوچه‌ای ۵ متری عبور می‌کرد. کوچه‌های میانی طول و عرض شهر به بازار اختصاص یافت که در طول ۴ بازار سقف زده شد. در قسمت شمال شهر ساختمان اداری ارگ حکومتی ساخته شد و همه امکانات رفاهی مانند حمام، آب‌انبار، مسجد، مدرسه و سقاخانه در همه نقاط شهر احداث شد. در قدیم فضای سبز شهر بسیار بود، طوری‌که در پشت دیوار شهر تا شعاع چند کیلومتری باغ‌های انگور و تره‌بار وجود داشت.^[۲۴]

به دلیل اینکه بانی شهر بیشتر وقت خود را در جبهه‌های جنگ ایران و عثمانی و روس بود، ساخت شهر به صورت یکباره نبوده حدود چندین سال طول کشید تا شکل شهر کامل شود.^[۲۵] در کتیبه بنای عمارت نظمیه، تاریخ ساخت ۱۲۲۷ قمری و در کتیبه راهروی ارگ حکومتی تاریخ اتمام بنا سال ۱۲۲۸ قمری ذکر شده بود (این دو بنا در سال ۱۳۰۸ خورشیدی تخریب شد). از نوشته‌های تاریخی چنین استنباط می‌گردد که ساخت شهر میان سال‌های ۱۲۲۷ تا ۱۲۳۱ قمری بوده‌است.^[۲۶]

تاریخ اتمام بنای شهر طبق سنگ نوشته سردر بازار تاریخی و جلوی مدرسه سپهداری که هردو از میان رفته‌اند مصراع دوم شعر زیر است که به حساب جمل برابر با ۱۲۳۱ قمری (۱۸۰۸ میلادی) می‌باشد:^[۲۷]

به دور سلطان صاحبقران و عهد امید

نمود یوسف ثانی بنای مصر جدید

بنابر نوشته‌های تاریخی دوره قاجار، برای بناهای ساخته‌شده در این شهر، مبلغ ۲۰۰٬۰۰۰ تومان هزینه اختصاص یافت.^[۲۸]

در کتاب جلد دوم فرهنگ جغرافیایی ایران که در بهمن ماه ۱۳۲۸ چاپ شده‌است دربارهٔ شکل‌گیری و گسترش شهر اراک این‌گونه نوشته‌است:
بنای اولیه این شهر در بین سنوات ۱۳۲۷–۱۳۲۳ هجری قمری بوسیله یوسف خان گرجی (سپهدار) فرماندار پادگان محل بنا گردیده‌است و بنام قلعه سلطان‌آباد نامیده شده‌است.
طول و عرض قلعه مزبور تقریباً ۸۵۰ در ۶۰۰ متر بوده که از تقاطع کوچه‌های مستقیم و موازی طولی و عرضی به ۴۸ قطعه تقسیم می‌شده و دو کوچه که در مرکز حقیقی شهر متقاطعند دو بازار مستقیم وسیع شهر و در محل تقاطع چهار سوق بزرگی را تشکیل می‌دهند. وضع بنا و کوچه‌های موازی و مستقیم این شهر نماینده ذوق و سلیقه مؤسس آن است.
سلطان آباد بواسطه حسن موقعیت جغرافیائی و صنعت مهم قالی بافی مورد توجه بازرگانان واقع و روز به روز به وسعت و اهمیت آن افزوره می‌گردد. متأسفانه دنباله طرح‌ریزی و اصول بنای شهر قدیم بعدها رعایت نشده و کوچه‌ها و خیابانهای بعدی کاملاً بر خلاف اصول اولیه بنا شده‌است.
از سال ۱۳۰۸ شمسی به بعد این شهر نیز مانند سایر شهرهای کشور رو به‌آبادی نهاد.
همچنین بناهای جدید مثل ساختمان‌های راه‌آهن و خیابان‌های وسیع پهلوی و شاهپور، باغ فردوس، باغ ملی، باغ گلستان، رونق و صفائی به این شهر بخشیده‌اند.
شهر اراک مطابق آخرین صورت اداره آمار دارای ۶۲ هزار جمعیت است ولی نظر به فقر اقتصادی اغلب به طهران و اهواز و آبادان کوچ نموده‌اند و فعلاً بیش از ۵۰ هزار سکنه ندارد.^[۲۹]

گسترش شهر

پس از پایان بنای شهر، سپهدار گرجی مردم پیرامون را برای سکونت در شهر تازه تشویق می‌نماید. وی کار خود را از روستاهای کرهرود، سنجان و فیجان آغاز می‌کند که در آن زمان به «سه ده» معروف بودند. همچنین شمار بسیاری از خان‌ها و رعایای پیرامون در دو محله قلعه و حصار سکونت داده شدند.^[۳۰]

از جمله علل گسترش نامنظم شهر در سال‌های بعد، این بوده که بیشتر باغ‌های شهر به خانه‌های مسکونی تبدیل شد و چون حدود باغ‌ها با جوی‌های آب با مسیرهای غیر مستقیم معین می‌شد، خانه‌های احداث شده به پیروی از آن‌ها نامنظم ساخته شدند. دلیل دیگر نامنظم بودن خیابان‌ها، نظارت نداشتن بلدیه به ساخت و سازها تا آن زمان بود. در سال ۱۲۷۱ قمری سیل مهاجران از نقاط گوناگون مانند گلپایگان، خمین، بروجرد، کاشان، اصفهان، تبریز، قم و خوانسار به سوی اراک آغاز گشت و موجب آغاز رونق اقتصادی شهر شد. به همین اساس محله‌هایی مانند عباس‌آباد، منق آباد، پشت خندق و هزاوه‌ای‌ها شکل گرفت و در سال ۱۳۰۸ با همکاری بلدیه عراق، خیابان امام خمینی امروزی، عباس‌آباد و باغ ملی احداث شد و بافت قدیمی شهر مرمت شد.^[۳۱]

با عبور راه‌آهن از شهر، گسترش شهرنشینی شتاب گرفت. در سال‌های صلح و آرامش دیوارهای پیرامونی شهر برداشته شد و شهر بی‌رویه رو به گسترش نهاد.^[۳۲]